Co w zmianach w publicznych mediach oburza mnie najbardziej? Nie polityczne nominacje prezesów, dyrektorów i szefów anten, ale - nie mniej polityczne - równoległe wyrzucanie z pracy pracownic i pracowników TVP i Polskiego Radia - pisze Jakub Dymek, publicysta „Krytyki Politycznej”.

Proponowane przez PiS rozdzielenie kompetencji regulacyjnych dotyczących rynku medialnego i nadzoru właścicielskiego mediów publicznych pomiędzy Radę Mediów Narodowych a Krajową Radę Radiofonii i Telewizji odpowiada jednemu z modeli funkcjonowania mediów w państwach Unii Europejskiej. Model ten sam z siebie nie prowadzi do upolitycznienia mediów. Decydującą rolę odgrywa bowiem kultura polityczna - pisze Stanisław Maksymowicz, ekspert Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego.

Podczas sobotniej pikiety zorganizowanej w Warszawie przez Komitet Obrony Demokracji przeciw zmianom w mediach publicznych przemawiali znani dziennikarze, m.in. Sławomir Sierakowski, Ewa Wanat, Paulina Młynarska, Jarosław Kurski, Renata Kim, Dorota Warakomska i Seweryn Blumsztajn. Zaapelowali o solidarność z dziennikarzami mediów publicznych i o to, żeby znani ludzie nie przyjmowali zaproszeń do tych mediów. Podobne manifestacje odbyły się w kilkunastu miastach.

Komitet Obrony Demokracji w sobotę w 18 miastach organizuje pikiety w obronie wolnych mediów i przeciw wchodzącej właśnie w życie nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji. - Telewizja Polska i Polskie Radio staną się stacjami nie publicznymi, a rządowymi. Wrócą czasy Komitetu ds. Radia i Telewizji - uważa organizacja.

W wywiadzie dla „Gazety Polskiej Codziennie” wiceminister kultury Jarosław Sellin zapowiedział, że rząd wprowadzi zmiany w podatkach od osób fizycznych, które przywrócą twórcom możliwość bezwarunkowego odpisywania 50 procent kosztów uzyskania przychodu. W planach są także społeczne absolutoria dla mediów publicznych.

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o radiofonii i telewizji, która skraca kadencje zarządów mediów publicznych i zakłada, że nowe zarządy i rady nadzorcze TVP i Polskiego Radia będzie powoływał i odwoływał minister skarbu państwa. W czwartek po południu nowelizacja została opublikowana w Dzienniku Ustaw.

Media narodowe będą jeszcze bardziej upolitycznione niż dzisiejsze media publiczne, a zwolnienie wszystkich pracowników Telewizji Polskiej i Polskiego Radia może być „czystką bez precedensu” - uważają eksperci rynku mediów. Zwracają uwagę też na brak szczegółów dotyczących nowego finansowania działalności TVP i Polskiego Radia.

- Obawiam się, że dojdzie do gigantycznych czystek i swoistej lustracji - o tym marzyło przecież wielu wygranych. Słowom uczciwość i rzetelność zostanie odebrane ich znaczenie. Służba publiczna stanie się wyłącznie służbą - a nie publiczną. Dziennikarz stanie się funkcjonariuszem i PR-owcem - komentuje dla Wirtualnemedia.pl medioznawca prof. Wiesław Godzic.

- Rada Mediów Narodowych ma chyba w zamyśle funkcjonować jak Wydział Propagandy KC PZPR. Sądząc z zapisu projektu dotyczącego sposobu doboru członków i ich zadań Rada ma pilnować, by media narodowe „obsługiwały odcinek komunikacyjny” partii - ocenia dla Wirtualnemedia.pl Michał Kobosko, dyrektor polskiego biura think-tanku Atlantic Council i redaktor portalu Project Syndicate.

- Automatyczne zwolnienie wszystkich pracowników mediów publicznych to mogą być „czystki”, jeżeli temu zapisowi nie będą towarzyszyć akty wykonawcze z jasnymi kryteriami oceny przydatności. Jeżeli to będzie po prostu weryfikacja polityczna albo likwidacja stanowisk z intencją polityczną to bardzo źle - komentuje dla Wirtualnemedia.pl medioznawca prof. Stanisław Jędrzejewski.

Według projektu ustawy o mediach narodowych Telewizja Polska, Polskie Radio, PAP i państwowe rozgłośnie radiowe będą działać jako państwowe osoby prawne kierowane przez dyrektorów, których wybierze 5-osobowa Rada Mediów Narodowych. Po trzech miesiącach od wejścia ustawy w życie wygasną umowy o pracę wszystkich zatrudnionych w tych mediach, chyba że nowi szefowie je przedłużą.

Dyrektor radiowej Jedynki Kamil Dąbrowa na antenie rozgłośni odpowiadał na opinie słuchaczy, w większości krytyczne, o graniu hymnów Polski i Unii Europejskiej w związku z nowelizacją ustawy medialnej. - Nie strajkujemy, nie protestujemy, tylko zwracamy uwagę. Polityk, minister skarbu, nie może powoływać i odwoływać władz mediów publicznych, bo wtedy są to media rządowe. Ktoś chce zniszczyć media publiczne - ocenił Dąbrowa.

Towarzystwo Dziennikarskie wezwało wszystkich przedstawicieli mediów w Polsce do obrony niezależności mediów publicznych. Organizacja apeluje do prezydenta Andrzeja Dudy o niepodpisywanie nowelizacji ustawy medialnej. - Jest wymierzona w wolność słowa, podporządkowuje media publiczne rządowi - pisze Seweryn Blumsztajn, prezes Towarzystwa.

- Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji jest ciałem politycznym powoływanym przez polityków. Obecny sposób finansowania mediów służy utrzymaniu w nich władzy i dlatego tak trudno jest politykom go zmienić na bardziej przejrzysty - oceniło w liście otwartym 70 pracowników radiowej Jedynki. - Nie chcemy, by ktokolwiek przemawiał w naszym imieniu, szczególnie jeśli robią to politycy lub wyznaczeni przez nich szefowie - dodali.

Wiceminister kultury Krzysztof Czabański przyznał, że przyjęta w ubiegłym tygodniu nowelizacja ustawy medialnej jest sprzeczna ze słowami Lecha Kaczyńskiego na temat mediów publicznych, ale zaznaczył, że to jedynie „krok tymczasowy”. „Duża” reforma nie zlikwiduje reklam, ale wprowadzi składkę audiowizualną. Opłaty od nadawców prywatnych na rzecz publicznych mogą pojawić się, tylko jeśli w tych drugich ograniczona zostanie emisja reklam.

Wielu dziennikarzy jest przekonanych, że po przyjęciu nowelizacji ustawy medialnej w redakcjach Telewizji Polskiej i Polskiego Radia dojdzie do wielu zmian. „Gazeta Wyborcza”, Renata Kim i Paulina Młynarska zachęciły do solidaryzowania się z niepewnymi przyszłości dziennikarzami mediów publicznych, natomiast Tomasz Terlikowski i Karolina Korwin Piotrowska zasugerowali im, żeby po ewentualnym zwolnieniu spróbowali założyć własne media.

Jerzy Sosnowski, kierownik redakcji publicystyki w radiowej Trójce, uważa, że przyjęta przez parlament nowelizacja ustawy medialnej spowoduje przekształcenie mediów publicznych w „media rządowe”. - Przykro będzie patrzeć, jak coś, co się współtworzyło nieprzerwanie przez sześć, a z przerwą przez piętnaście lat, zostanie zniszczone. Mam na myśli Trójkę - prognozuje.

Posłanka PiS Krystyna Pawłowicz na antenie Radia Maryja stwierdziła, że apolityczność mediów publicznych to szkodliwy mit, a media publiczne powinny być narzędziem informującym o działaniach rządu, a nie kontrolującym je dziennikarsko. W niedzielę z tą opinią nie zgodzili się wiceminister sprawiedliwości i rzecznik prasowy Kancelarii Prezydenta RP.

W czwartek swoje dymisje prezesowi Telewizji Polskiej złożyli Piotr Radziszewski (dyrektor TVP1), Jerzy Kapuściński (dyrektor TVP2), Katarzyna Janowska (dyrektor TVP Kultura), Tomasz Sygut (dyrektor Telewizyjnej Agencji Informacyjnej) i Ewa Ger (dyrektor kadrowa TVP). Prezes TVP przyjął wszystkie rezygnacje.

Sejm i Senat przyjęły właśnie nowelizację ustawy medialnej. W rozmowie z portalem Wirtualnemedia.pl posłanka PiS Barbara Bubula zapewnia, że projekt ustawy o mediach narodowych jest gotowy, a jego procedowanie poprzedzą konsultacje społeczne. - Potrzebujemy maksymalnie dwóch miesięcy żeby dokonać notyfikacji do Komisji Europejskiej i przeprowadzić konsultacje społeczne - wyjaśnia Bubula.